قرآن و عترت

وسیله‌ی مشروع لازمه‌ی هدف مقدس

پیام‌هایی از نهضت حسینی (۶)

هنگامی که مسلم بن عقیل در کوفه در منزل هانی بن عروه بود، فرصتی برای وی فراهم گشت که عبید الله بن زیاد را به قتل برساند. شُریک بن اعور در منزل هانی و در بستر بیماری به سر می‌برد، عبیدالله برای عیادت از او آمده بود و مسلم می‌توانست با قتل عبیدالله راه خود را هموار کند. عبیدالله پیکی به منزل هانی فرستاد و به او خبر داد که قصد عیادت از شُریک را دارد. شُریک از مسلم خواست در خانه پنهان شود و در زمان مناسب به عبیدالله حمله کرده و او را بُکشد.

زمانی که عبیدالله به منزل هانی رسید، مسلم در گنجه پنهان گشت. عبیدالله ساعتی در آنجا نشست و هر قدر که شُریک به مسلم علامت داد که نقشه‌ی خود را عملی کند، مسلم حرکتی نکرد. پس از خروج عبیدالله مسلم بیرون آمد و در پاسخ شُریک علت منصرف شدن خود را اینچنین گفت: یاد کلام رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم کردم که فرمود: «ایمان مانع از این می‌شود که انسان کسی را غافل‌گیرانه به قتل رساند».

و بدین‌سان مسلم فرصتی طلایی را از دست داد. دلیل مسلم همانطور که خود بیان کرد روایت پیامبر گرامی اسلام است. در واقع ایمان مؤمن را با بند و قیدهای شرعی محدود می‌کند و به او اجازه نمی‌دهد برای دستیابی به هدف از راه‌های غیرمشروع استفاده کند و پیروزی را با ظلم به دست آرد. حضرت علی علیه السلام می‌فرماید: «آیا از من می‌خواهید پیروزی و ظفر را با ظلم و جور به دست آورم؟» همچنین در حدیثی دیگر می‌فرماید: «پيروز نيست كسى كه گناه بر او پيروز شده باشد» و نیز می‌فرماید: « كسى كه از طريق توسّل به شر، چيره گردد شكست خورده است».

بنابراین دین و ایمان از پیروان خود می‌خواهد که برای دستیابی به اهداف مقدس، راه و روش صحیح و وسایل مشروع را به کار گیرند و به آن‌ها اجازه نمی‌دهد که از ارزش‌ها و اصول دور شوند و برای تحقق خواسته‌ها به مکر و نیرنگ متوسل شوند.

زیرا هدف وسیله را توجیه نمی‌کند بلکه آن را محدود می‌کند. اگر هدف والا و ارزشمند باشد، باید برای دستیابی به آن راه صحیح و متناسب با بزرگی و ارزش آن را برگزید.

در اینجا مسلم بن عقیل به مؤمنین پیامی مهم ابلاغ می‌کند. اینکه برای تحقق هدف خود از حیله و نیرنگ استفاده نکنید و برای رسیدن به خواسته خود، به دنبال روش‌های غیرمشروع نروید، به مردم ظلم و حقوق آن‌ها را ضایع نکنید. این‌ قبیل کارها از صفات مؤمن دور است. این‌ها ویژگی منافقان است که برای رسیدن به مقصود خود و تحقق منافع دست به هر عمل غیرمشروعی می‌زنند.

مؤمن کسی است که به راهی که در پیش می‌گیرد و وسیله‌ای که اعمال می‌کند، توجه می‌کند که با دین، ایمان و اهداف مقدس او سازگار و‌ متناسب باشد.

درباره نویسنده

تحریریه الهدی

دیدگاه خود را بنویسید