امنیت
(الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إِيمَانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولَٰئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُمْ مُهْتَدُونَ)
«آنها که ایمان آوردند و ایمان خود را با شرک و ستم نیالودند، ایمنی تنها از آن آنهاست و آنها هدایت یافتگانند».
هدف شریعت اسلامی فراهم کردن حیات طیبه برای بشر است. که این حیات طیبه و راه دستیابی به آن را به طرق مختلف، شرح و تبیین می‌کند.
از مؤلفه‌های مهم حیات طیبه، امنیت است. عاملی که اگر در جامعه از بین برود، آسایش و سعادت نیز رخت خواهد بست.
حال چگونه میتوان به امنیت دست یافت؟
مهم‌ترین عامل امنیت، ایمان است. آیه کریمه‌ای که در ابتدا بدان اشاره شد نیز مؤید همین موضوع است. اگر انسان به معنای واقعی کلمه به خداوند ایمان داشته باشد، از چیزی نمی‌هراسد و احساس امنیت می‌کند. در روایت از قول امام صادق علیه‌السلام آمده است: «هركس از خدا بترسد،خدا هر چيز را از او بترساند؛ و هركس از خدا نترسد خدا او را از هر چيز بترساند.»
مواردی که باعث ترس در درون انسان می‌شوند و وجود ایمان آنها را می‌زداید، عبارتند از:
- ترس از طبیعت؛ فردی که ایمان داشته باشد، از طبیعت و حوادث آن هراس ندارد (زلزله، سیل، طوفان و …) چرا که می‌داند خداوند جهان را از روی نظم آفریده و سنت‌های ثابتی دارد. هر آنچه خداوند اراده کند، رخ می‌دهد و هیچ اتفاقی خارج از اراده او نیست. (إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالنَّصَارَىٰ وَالصَّابِئِينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ)؛ «کسانی که ( به پیامبر اسلام ) ایمان آورده اند و کسانی که به آیین یهود گرویدند و نصاری و صابئان [پیروان یحیی] هر گاه به خدا و روز رستاخیز ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند، پاداششان نزد پروردگارشان مسلم است و هیچ گونه ترس و اندوهی برای آنها نیست».
- ترس از حاکمان ظالم و متکبر؛ خداوند در قرآن‌کریم می‌فرماید: (إنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا)؛ «خداوند از کسانی که ایمان آورده‌اند دفاع می‌کند.» و نیز می‌فرماید: (إِن يَنْصُرْكُمُ اللَّهُ فَلَا غَالِبَ لَكُمْ وَإِنْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَا الَّذِي يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ)؛ «اگر خداوند شما را یاری کند، هیچ کس بر شما پیروز نخواهد شد. و اگر دست از یاری شما بردارد، کیست که بعد از او، شما را یاری کند؟ و مؤمنان، تنها بر خداوند باید توکل کنند».
- ترس از آینده؛ کسی که ایمان حقیقی داشته باشد، بر خدا توکل می‌کند و امور زندگی خود را به او می‌سپارد. قرآن کریم می‌فرماید: (وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ)؛ «و مؤمنان باید بر خدا توکل کنند». و نیز: (وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا)؛ «و هر كس بر خدا توكل كند، كفايت امرش را مى‌كند؛ خداوند فرمان خود را به انجام مى رساند؛ و خدا براى هر چيزى اندازه‌اى قرار داده است».
- ترس از فقر و نداری؛ انسان مؤمن می‌داند که روزی‌دهنده خداست و از این بابت هراسی به دل راه نمی‌دهد.
قرآن‌کریم می‌فرماید:
(إِنَّ اللَّهَ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ)؛ «خداوند به هر که بخواهد، بی‌شمار روزی می‌دهد».
(وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا كُلٌّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ)؛ «هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست مگر اینکه روزی او بر عهده خداست. او قرارگاه و محل نقل و انتقالش را می داند همه اینها در کتاب آشکاری ثبت است».
جوهره امنیت حالت آرامش و ثبات درونی‌ای است که با ایمان حاصل می‌شود. چرا که: (الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ)؛ «آنها کسانی هستند که ایمان آورده‌اند، و دل‌هایشان به یاد خدا مطمئن و آرام است. آگاه باشید، تنها با یاد خدا دل‌ها آرامش می یابد».
در معنای ظاهری امنیت، وضعیت ثباتی است که در جامعه از طریق پایبندی به احکام و قوانین اسلامی و پاسداشت حرمت انسان، حاصل می‌شود.
البته مؤمن حقیقی کسی است که به احکام و قوانین شریعت احترام بگذارد. زیرا این احکامِ بازدارنده هستند که امنیت را در جامعه ایجاد می‌کنند. اگر اطمینان و آرامش در درون افراد جامعه نهادینه شود بر جامعه نیز منعکس شده و همگان در سایه آسایش، آرامش و امنیت خواهند بود و معنای حیات طیبه محقق خواهد شد.
